Pro-islam? De PKN is dat helemaal niet

Op de voorpagina van ‘Trouw’ op de laatste dag van 2016 was op de voorpagina van Trouw te lezen dat de pro-islam koers van de Protestantse Kerk ‘een splijtzwam’ vormt. Online was de kop alweer afgezwakt naar ‘verdeeldheid’. De basis voor die uitspraak bleek een interview met ‘kerkleider’ dr. De Reuver te zijn, elders in diezelfde krant. Voor mijn gevoel deed De Reuver recht aan de islam en benadrukte hij terecht dat moslims en christenen veel gemeenschappelijk hebben. Is dat pro-islam? En is zijn kerk daarmee ook tegelijk pro-islam ?  De feiten zijn anders !

Islam als gericht

De Protestantse Kerk in Nederland is een fusie van drie kerken. De Hervormde, de Lutherse en de Gereformeerde kerken werden één in 2004. De Hervormde Kerk heeft twee keer een kort rapport aanvaard, in 1981 en 1995 waarin de relatie tussen christenen en moslims aan de orde kwam. De Gereformeerde kerken in Nederland legden in 1991 een basis voor de dialoog met moslims in het rapport ‘Oproep en bemoediging inzake ontmoeting van christenen en moslims’, al werd datzelfde rapport een jaar eerder door de synode afgewezen. De Lutherse Kerk heeft nimmer een rapport over de dialoog met moslims gepubliceerd. Van een pro-islam koers van de drie kerken was geen sprake.

De voorganger van De Reuver, ‘kerkleider’ dr. Arjan Plaisier, heeft zich over de islam slechts kritisch uitgelaten. In een artikel uit 2005 schrijft hij ondermeer dat: “de islam als een gericht over de Europese cultuur verstaan moet worden. Ook ben ik van mening dat de manifeste aanwezigheid van de islam een gericht is over een kerk, die door tweedracht is verdeeld… Maar een religie, die zich heeft ontwikkeld als een alternatief monotheïsme, ontstaan in bewuste afwijzing van het hart-begrip van het christelijk geloof: de vleeswording van het Woord, de kruisdood en opstanding van Jezus als verzoening tussen God en mens, die religie kán niet opgevat worden als een parallel met het christelijk geloof. Integendeel, hier scheiden principieel de wegen”.

De drie kerken hadden vóór de fusie twee fulltime islamologen in huis voor de dialoog met moslims:  Dr. Jan Slomp en dr. Gé Speelman ; beiden werden niet vervangen toen ze vertrokken.

Islamnota als afkeuring

In 2010 behandelde de synode van de PKN de nota ‘Integriteit en respect’, een nota die inging op de relatie kerk-islam. Die nota riep veel kritiek op, omdat de openheid naar moslims ver achter bleef bij wat theologen als Mulder, Slomp en Wessels eerder hadden bepleit. De nota wees af dat moslims en christenen samen kunnen bidden en vieren. De nota stelde: “De kerk kan op grond van Gods volle openbaring in Jezus Christus Mohammed dan ook niet erkennen als het Christus overstijgende zegel van de profeten.” Dat had ook niemand gevraagd ; men had simpelweg kunnen stellen dat Mohammed ook een profeet is, omdat hij woorden van God doorgegeven heeft. In de nota lag een zwaarder accent op evangeliseren onder moslims dan op de dialoog. De Reuver, destijds sprekend namens de Generale Raad van Advies, stelde op de synode zelfs voor die nota niet te aanvaarden. Niet omdat hij pro-islam is, maar omdat hij recht wilde doen aan moslims en aan de dialoog.

Mijn conclusie is helder : de Protestantse Kerk vaart geen pro-islam koers, integendeel. En ook de kerken, waaruit deze kerk is ontstaan, hebben die koers nooit gevaren.

Deskundigheid nodig

Bovenstaande overwegingen stuurde ik naar Trouw op 2 januari j.l. De bijdrage werd geweigerd. Dat is vreemd, want ik had de redaktie in een noot gemeld dat ik recent een studieboek had geschreven: ‘Met het oog op moslims. Theologen en de Protestantse Kerk in dialoog met moslims van 1960 tot 2010.’  In alle bescheidenheid mag ik mezelf op het terrein van de islam en de Protestantse Kerk deskundiger noemen dan de auteurs van al die andere stukken, wie het ook maar zouden zijn, die wel geplaatst worden. In het stuk hierboven heb ik mij beperkt tot de feiten. Nu wil ik zeggen wat ik feitelijk denk: Trouw heeft de plank behoorlijk mis geslagen. Men heeft een interview met de nieuwe scriba uitvergroot op één punt – zijn vermeende pro-islam houding. Trouw heeft vervolgens predikanten gebeld die De Reuver zelf noemde in zijn stuk, en hun reactie is uitvergroot tot een tendentieus artikel op de voorpagina. Zo creëert de krant zelf een splijtzwam, waarbij ook De Reuver beschadigd wordt. Dat is een kwaliteitskrant onwaardig.

Dit artikel werd gepubliceerd op de website www.Nieuwwij op 3 januari 2017.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *