Teveel Jezus… en: Jezus in het gesprek met moslims

Teveel Jezus …

Dit artikel werd gepubliceerd in Woord & Dienst, op 10-12-2005.

Op 30 september 2005 werd in de synode van de Protestantse Kerk in Nederland een appèl besproken, getiteld Christus onze hoop. Tijdens die bespreking heb ik ter synode kritiek geuit op dit stuk. Na een inleiding handelen twee alinea’s in het stuk over de kerk. Dan komen er acht alinea’s alleen maar over Jezus. Ingeleid door ‘Hem willen we prijzen, … dienen, …eren, …liefhebben’. Of: ‘Hij is Gods liefde in eigen persoon, … de Bron, … vol vergeving’. Of: ‘Zonder Hem …’ Of: ‘In Hem…’

Het gaat maar door en eerlijk gezegd begon het mij flink te irriteren. Ik constateerde dat met enige verbazing bij mijzelf. Want ik beschouw mijzelf als een orthodox theoloog die het graag opneem voor de belijdenisgeschriften of voor een oud-kerkelijke belijdenis als die van Chalcedon, waar Jezus beleden wordt als waarlijk mens en als waarlijk Zoon van God. Waar val ik dan over? Ik val over teveel aandacht voor de christologie en te weinig aandacht voor de Vader en de Geest. Lees verder “Teveel Jezus… en: Jezus in het gesprek met moslims”

Discussie Kraan en Ouweneel over de islamnota van de PKN in het FD

Inleiding

In het Friesch Dagblad werd een discussie gevoerd over de islamnota van de Protestantse Kerk in Nederland, die in 2010 op de synode van die kerk behandeld werd. Kraan schreef daarover in het Friesch Dagblad op 27 oktober 2010: ‘Mag het een onsje meer zijn’? Ouweneel* reageerde in die krant op 9 november en schreef: ‘Burgumer dominee Kraan heeft het mis’. In de krant van 11 november antwoordde Kraan met het artikel ‘Islam zou doodbloeden als het niets met God van doen had’. Daarop schreef Ouweneel in de krant van 15 november ‘Kraan zegt veel waars maar zit ook mis met Koran uitleg’. Daarop sloot Kraan op 17 november de discussie met het artikel ‘Profeet Mohammed vertelde ook waarheid over God’. Hieronder volgen deze vijf artikelen. Lees verder “Discussie Kraan en Ouweneel over de islamnota van de PKN in het FD”

Osama bin Laden: zijn opkomst en dood

Het nieuws op 2 mei 2011 is dat een klein team van special forces Abbottabad binnendrong, zo’n honderd kilometer van de Pakistaanse hoofdstad Islamabad. Abbottabad is de plaats waar wij vaak doorreden, toegang ook tot de bergen in Pakistan. Obama stelde dat de VS zijn geholpen door Pakistan bij de zoektocht naar Bin Laden, maar Pakistan heeft ook toestemming moeten geven voor deze aktie, want Abbottabad is een plaats waar het leger opleidingsfaciliteiten heeft. Osama bin Laden leefde daar in een ommuurde compund, zoals er zoveel zijn in Pakistan; uit veiligheidsoverwegingen gebruikte hij daar geen telefoon noch internet. Het lichaam van Osama is geïdentificeerd en daarna in zee gegooid. De elitetroepen waren circa veertig minuten op Pakistaanse bodem om hun missie uit te voeren. De directeur van de CIA, Leon Panetta, heeft samen met andere functionarissen van de inlichtingendiensten vanuit de VS live meegekeken. ”Toen bekend werd dat de operatie een succes was, kregen de aanwezigen een behoorlijk groot applaus”, aldus de functionaris. Lees verder “Osama bin Laden: zijn opkomst en dood”

Vervolgnota PKN over islam stelt vaak teleur

In 2010 behandelde de synode van de Protestantse Kerk de nota ‘Integriteit en respect’, over de dialoog tussen christenen en moslims. Die nota kreeg veel kritiek, ook op de synode. Op deze website schreef ik op 27 oktober 2010 onder het hoofdje ‘Publicaties’ daarover het artikel ‘Mag het een onsje meer zijn?’ Vanwege alle reacties is er nu een Vervolgnota’ verschenen. Bij dit nieuwe stuk van ruim twintig bladzijden met bijlagen plaats ik enkele kanttekeningen.

De nota begint met de behandeling van een aantal reacties; dan komt een positiebepaling, die als uitgangspunt voor de toekomst dient en tenslotte worden inhoudelijke reacties op de oorspronkelijke nota weergegeven, zodat we enigszins weten welke kritiek destijds geuit is, voor zover die kritiek de opstellers bereikt heeft, want er was veel meer dan in de nota in kaart gebracht is. Lees verder “Vervolgnota PKN over islam stelt vaak teleur”

De Islamitische Staat typeert de islam niet

In Trouw schreef Ephimenco op 21 augustus 2014 dat de Islamitische Staat (IS) de zuivere islam vertegenwoordigt. Er is geen verschil tussen kalief Al-Bagdadi en Mohammed; beiden waren gewelddadig en de islam is door allerlei kaliefen met het kromzwaard gepropageerd. Zo luidt de stelling van Ephimenco, kort samengevat. Maar hij gaat te kort door de bocht en doet onrecht aan de geschiedenis en aan miljoenen moslims die heel vredelievend zijn. Lees verder “De Islamitische Staat typeert de islam niet”

Suurmond en de ingewikkelde werkelijkheid

Graag maak ik enkele kanttekeningen bij het artikel van Suurmond*. Soms ben ik het roerend met hem eens: een meisje met een korte rok vraagt niet om een verkrachting en is daar al helemaal niet schuldig aan! Het verhaal van Suurmond klinkt logisch en redelijk, maar doet helaas geen recht aan de ingewikkelde werkelijkheid. Dat zie je al in het begin als hij de vraag stelt: waarom zijn het nooit jonge christenen die zo’n bloedbad aanrichten? Maar zo lang is het toch niet geleden dat protestantse en roomse jongeren elkaar in Noord-Ierland overhoop schoten? Om maar één voorbeeld te noemen.

Suurmond schrijft: “De broers Kouachi haalden hun inspiratie uit het islamitische Midden-Oosten. Generaties na de dekolonisering bestaat daar nog steeds geen staat met een volwaardige democratie en vrijheid van meningsuiting”. Lees verder “Suurmond en de ingewikkelde werkelijkheid”

De maaltijd van de Heer: wie zijn genodigd?

De redactie van dit blad vroeg mij mijn licht te laten schijnen over de vraag: Wie mogen deelnemen aan het avondmaal? Graag geef ik u enkele gedachten door op dit punt.*

  1. Naam

Zelf gebruik ik bij voorkeur de naam “maaltijd van de Heer”; het woord avondmaal sluit niet aan bij onze praktijk –wij vieren de maaltijd vooral ’s morgens; bovendien is het woord in het verleden nogal bezoedeld; hoeveel “avondmaalstrijd” is er niet geweest in de kerkgeschiedenis, ook tussen de Reformatoren?

  1. Hét uitgangspunt

God gaat op twee manieren met ons om; via de taal en het teken. De taal staat voor de verkondiging van het Woord, voor het gesprek, publicaties enzovoort. Het teken –sacrament- is de doop of de maaltijd van de Heer. De taal staat niet boven het teken, het teken niet boven de taal. Alle Reformatoren hebben de verkondiging en de maaltijd op één lijn gezet. Het één is niet belangrijker dan het ander; het vult elkaar aan. Onze oren worden gebruikt voor de taal; smaak, reuk en gezicht worden gebruikt als er gedoopt wordt of als we samen aan de maaltijd zitten. Iemand zei eens: In het Woord horen we Gods genade klinken, in de maaltijd krijgen we de zoen erbij. Geen teken zonder taal, geen taal zonder teken. Dit uitgangspunt beslist in feite alle andere discussies, zoals hieronder zal blijken. Dit uitgangspunt haalt één grote streep door de Rooms-katholieke praktijk waar de mis magisch wordt en alles bepalend is. En als we bij voorkeur over “heilig” avondmaal spreken, waarom hebben we het dan nooit over de heilige verkondiging van het Woord? Lees verder “De maaltijd van de Heer: wie zijn genodigd?”

Een vergeten element in de discussie: Mohammedverering

Nu de kruitdampen een beetje opgetrokken zijn wil ik, ter wille van een waarachtige en eerlijke dialoog tussen moslims en christenen, een punt aan de orde stellen dat voor mijn gevoel in de discussie te vaak vergeten wordt; er wordt te vaak stilzwijgend aangenomen dat de soms grenzeloze verering van Mohammed normaal zou zijn. De tekenaars van het satirische weekblad “Charlie Hebdo”, op wie op 7 januari 2015 een bloedige aanslag werd gepleegd, hebben Mohammed afgebeeld, en niet alleen dat, ze hebben het respectloos gedaan, vinden zeer veel moslims. Die zeer vele moslims vinden om te beginnen dat Mohammed niet afgebeeld mag worden. Het islamitische verbod om God, mens en dier af te beelden heeft er toe geleid dat van Mohammed weinig afbeeldingen zijn gemaakt. Voor dit verbod zijn parallellen te vinden in jodendom en christendom. Hoewel de Koran de figuratieve kunst niet expliciet verboden heeft, zijn veel ahadith duidelijk afwijzend. De Moghols lieten afbeeldingen van Mohammed veelal wel toe. Lees verder “Een vergeten element in de discussie: Mohammedverering”

Kader Abdolah en de Koran

(Dit artikel is gepubliceerd in het blad Begrip 34(2009)4.)

Inleiding

De verschijning van de twee boeken van Kader Abdolah over de islamitische boodschapper en boodschap is in menig opzicht een gebeurtenis. [1][1] Beide boeken lezen bijzonder plezierig. De schrijver is er in geslaagd om boeiend, onderhoudend en begrijpelijk te schrijven; de goede beheersing van de nederlandse taal valt op. Ik schrijf dit artikel vooral om u van dienst te zijn: Ik heb nogal wat tijd besteed om uit te zoeken welk hoofdstuk in ‘De Koran’ van Kader Abdolah overeenkomt met de verschillende soera’s in de Koran. Een complete lijst daarvan volgt hieronder. Daarnaast geef ik enkele dingen door die mij opvielen zonder dat u die opmerkingen mag beschouwen als een systematische of diepgaande recensie. Lees verder “Kader Abdolah en de Koran”

Zelfmoordplan in Pakistan

Op 15 maart 2015 werden twee zelfmoordplannen in Pakistan uitgevoerd in de stad Lahore, de oude Mogolstad vol cultuur, en tegelijk een stoffige metropolis met miljoenen mensen. Kerken in de christelijke wijk waren het doel, bijna twintig mensen kwamen om, onder wie twee politieagenten die de kerken bewaakten, en zeventig mensen raakten gewond. Een splintergroep van de Taliban eiste de verantwoordelijkheid op. Het jaar 2013 houdt het trieste record, toen in Peshawar 80 mensen omkwamen bij een aanslag op een kerk.

Lees verder “Zelfmoordplan in Pakistan”